مقایسه کارایی زئولیت های سنتزی و طبیعی در حذف سورفکتانت تریتون ایکس-۱۰۰ از پساب صنعتی: مطالعه ایزوترم و سینتیک

زمینه و هدف: رشد چشمگیر استفاده از سورفکتانت تریتون ایکس-100 در صنایع سبب افزایش حضور این ماده در پساب ها و درنتیجه تهدیدی برای اکوسیستم های آبی شده است. تریتون به دلیل ساختار شیمیایی مولکولی خود از  نظر زیستی تجزیه پذیر نبوده و در زنجیره غذایی تجمع می یابد. روش بررسی: در این تحقیق ظرفیت جذبی شش نوع زئولیت سنتزی با نام کامل و اختصاصی zsm(26), zsm(236), beta(200), beta(35) y(usy), y(day), با ساختار های تخلخلی منظم مختلف در حذف سورفکتانت تریتون ایکس-100 از پساب در راکتور ناپیوسته جذبی بررسی و نتایج آن با ظرفیت جذبی زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها: ظرفیت جذبی زئولیت های مورد مطالعه برای جذب تریتون ایکس-100 به ترتیب     zsm(236) < zsm(26) <beta(35) <nz <y(usy) <y(day)< beta(200) به دست آمد. زئولیت beta(200) بیشترین ظرفیت جذبی در حدود mg/g 575 را در مقایسه با سایر زئولیت های مورد مطالعه نشان داد که دلیل آن داشتن حفرات منظم با قطر بزرگ، وجود کانال های ارتباطی بین حفرات، نسبت sio2/al2o3 بیشتر و مساحت سطح بیشتر آن نسبت به سایر زئولیت های مورد مطالعه بوده است. ایزوترم جذب و سرعت فرایند جذب تریتون بر روی زئولیت beta(200) به ترتیب از مدل جذب تک لایه ایی لانگمویر و مدل سینتیکی شبه درجه دوم پیروی نمود. نتیجه گیری: مکانیزم جذب از نوع جذب بر روی سطوح داخلی زئولیت بوده و نفوذ مولکول های درشت سورفکتانت به درون حفرات منظم زئولیت beta(200) عامل محدود کننده سرعت فرایند جذب شناسایی گردید. براساس یافته های تحقیق استفاده از زئولیت های درشت حفره مانند beta(200) برای تصفیه پساب های صنعتی حاوی آلاینده های آبدوست قابل توصیه است.